Ólöf María Brynjarsdóttir

Hægur matur (versus hraður matur) er matur sem tekur tíma til að búa til.

Ég er ný komin heim frá Ítalíu þar sem ég sat ráðstefnu Slow food samtakana í Torínó. Ráðstefna þessi bar nafnið Terra madre eða Móðir jörð og var það nafn með rentu. Þarna voru saman komin öll þjóðarbrot allt frá fátækum akuryrkjum frá Kongó upp til feitra Bandaríkjamanna (og Íslendinga) alls sex þúsund manns. Allt hafði þetta fólk það sameiginlegt að yrkja móður jörð með einum eða öðrum hætti. Það er skemmst frá því að segja að þessi ráðstefna opnaði augu mín fyrir, jaa eiginlega öllum heiminum. Ég sat mikið fundi um Markaði því ég hef mikinn áhuga á að koma upp bændamarkaði hér í Borgarfirði og er þá alveg eins gott að taka inn góð ráð frá Brasilíu sem og Ástralíu einsog frá Kolbeinstaðahrepp (þaðan sem ég hef nú reyndar fullt af góðri kunnáttu um einmitt þessi mál).

Matur er mannsins megin og í tengslum við þessa frábæru ráðstefnu er líka stærsta matvælasýning heims sem ber nafnið Salone del Gusto. Þar má finna allskyns guorme matvæli sem framleiðandi (flestum tilvikum bóndi) kynnir sjálf/ur og eru þau öll vistvæn. Þar keypti ég mér m.a úrvals sjávarsalt beint frá framleiðanda og var það með allskyns bragðtegundum. Meiri úrval osta hef ég aldrei séð fyrr á minni lífsleið. Þarna eru líka fjölmargir vínbændur og smakkaði ég þarna besta vín sem ég hef smakkað á ævinni og var það frá litlum vín framleiðanda í Frakklandi.

Þið munuð heyra meira um Slow food frá mér á næstunni og þessari frábæru ráðstefnu.

Ekki er úr vegi að nett þunglyndi leggist yfir mann þegar maður les það í blöðum að margir sauðfjárbændur hyggist lóga öllu sínu fé og selja heyforðann því þeir fái meira fyrir heyið en innleggið og framtíðin svo svört að betra er að breyta útihúsunum í skuldahalageymslu (tjaldvagna og fellihýsa) en að hafa þar fé á fóðrum. Þetta er svo sem það sama og gerðist hjá kúabændum fyrir einsog tveim árum síðan þegar margir freistuðust til að selja kvótann á hæsta verði sem upp hefur komið í íslenskri nautgriparækt. M.a seldi sveitungi minn kvótann og kýrnar og breytti 5 ára gömlu fjósi í skuldahalageymslu. Annar sveitungi minn segir að núna hætti um 30% bænda og hinir sem eftir verða stækki við sig. Gott og vel það getur vel verið en það er spurning hversu hátt hlutfall af þessum 30% séu sauðfjárbændur og þá hvort greinin lifi það af ef obbinn hættir. Verða þá bara eftir hobbybændur og mætt verður aukinni sölu á lambakjöti með innflutningi, því sala á lambakjöti hefur stigaukist frá ári til árs. 

Starfsystir mín ein hringdi í mig á dögunum og var þá að viðra við mig þá hugmynd sína að taka allt kjötið sitt heim og selja það beint frá bónda. Þessi starfsystir er með u.þ.b 1000 skrokka þetta haustið og sér ekki fram á það að fá nóg fyrir kjötið sitt til að greiða fyrir lánin á fjárhúsinu og þá er allt annað eftir að greiða s.s. launakostnað, fyrningar á vélum (og lán), heyforðann o.s.frv. Hún sagði mér að margir gengju um með svipaða hugmyndir í maganum. Ég er svo sem ekkert sérstaklega hissa á því að sláturleyfishafar séu eins tilbúnir að lóga fyrir bændur og pakka því og senda svo herlegheitin til þeirra aftur fyrir þá til að selja líkt og raunin virðist. Það er nú einu sinni þannig að þeir fái trúlega meira fyrir sinn snúð með þessu háttalagi en að selja sjálfir afurðirnar til kaupmanna. Því er nefnilega ekki að neyta að ákveðnir aðilar sem er stærstir á smásölumarkaði halda verðinu niðri í krafti stærðar sinnar, ekki endilega svo að það skili sér til neytanda heldur skilar það sér mest í þeirra eigin vasa. Það að láta slátra fyrir sig kostar nú um 250 krónur á kílóið með flutningi (fer eftir því hvað þarf að fara langt með kjötið). Þá er eftir að láta, eða gera sjálfur, pakka og vinna kjötið þannig að full unnið kjöt í dag beintfrábónda þarf að kosta 1750 kr. á kíló og trúlega meira fyrir bestu bitana því þeir þurfa að greiða fyrir bitana sem engin vill og bóndinn situr uppi með s.s. slög og fleira.

Ég get ekki varist því að leggjast í nett þunglyndi yfir þessu öllu saman því svo virðist sem ég fái ekki nein laun þetta árið fyrir mína vinnu og tel ég mig heppna ef ég kemst út á núlli. Því er nú einu sinni farið í velmegunar þjóðfélaginu á Íslandi að þeir sem reka herlegheitin og standa í brúnni hafa greinilega aldrei þurft að reka heimili því ef þeir hefðu reynt það mundi staðan ekki vera svona í dag. Það vita það allir sem þurfa að láta enda ná saman að forgangsröðun er númer 1,2 og 3. matur, heilbrigði, nám, samgöngur hljóta alltaf að vera það sem þarf að láta ganga fyrir öllu öðru. Við vitum nú hvernig sjálfstæðisflokkurinn gengur að einkavæða heilbrigðiskerfið þannig að það verði bara á valdi yfirstéttarfólks að leitar sér lækninga og hvernig ríkisstjórnin sveltir starstéttir innan heilbrigðisgeirans. Einnig hafa þeir nú komið grunnstigum skólakerfisins yfir á sveitafélögin, gott og vel en þeir gleymdu bara alveg að koma með fjármagnið með svo kennarastéttin er ansi svelt þannig að menntaðir kennarar leita í stórum stíl í aðrar greinar sem gefa meira í aðra hönd. Er það sem við viljum? Viljum við ekki að besta fólk sem fæst kenni börnunum okkar? Svo þarf nú ekki að hafa langa tölu um samgöngur á Íslandi en þær eru vægast sagt bagalegar í allan stað. Svo ég tali nú ekki um net og fjarskiptasambönd hér á landsbyggðinni sem er bara vondur brandari.

Ég er orðin ansi þreytt á þessum ástandi í þjóðfélaginu. Þeir sem hafa stjórnartauma í höndum hljóta að bera ábyrgð. Ég hvet því þá sem þessu landi stjórna að fara að forgangsraða svo heimilið Ísland fari ekki í hundana.
Lifið heil

Ég velti því fyrir mér hvort kjör ljósmæðra séu svo slæm sem raun ber vitni vegna þess að þetta er kvennastétt sem sérhæfir sig í meðferðum á konum. Konur með 6 ára háskólanám á fiskvinnslukaupi er ekki raunhæft, ég sæi fyrir mér að aðrar stéttir með svipað nám að baki myndi láta bjóða sér þessi kjör og kaup.  Ég sé heldur ekki fyrir mér að nokkur myndi reyna að bjóða öðrum stéttum það sem er verið að bera á borð fyrir þessar mikilvægu konur í þjóðfélaginu okkar. Ég hvet því allar konur og karla að sameinast um að styðja við bakið á ljósmæðrum og hjálpa þeim að fá þá viðurkenningu á námi sínu og starfi sem þær hafa unnið fyrir og eiga svo sannarlega skilið.

	Vilji ljósmæðra að semja
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Þetta minnir mig á gamlan brandara sem pabbi sagði mér. Hann var á þá leið að karl einn var alin upp í svo mikilli kurteisi af móður sinni að hann þéraði móður sína. Hann giftist víst aldrei en bjó hjá mömmu gömlu. Hann var hæglætismaður en hún var nokkurt skass og lét skoðanir sínar óspart í ljós. Eitt sinn gekk hún víst of langt í gagnrýni sinni á son sinn og hann snögg reiddist og snéri sér að þeirri gömlu og sagði  "Haldið þér kjafti, frú mamma"

	Hóstaður út af sviðinu
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt